(۶۲)

"فصل دهم"

"بنیاد پهلوی"

"دارایی شخصی من"

 با توجه به آنچه در مورد سایر مقامات گفتم، باید اکنون به دارایی شخصی خود و چگونگی وضع بنیاد پهلوی بپردازم.

 اگر مندرجات بعضی از جراید را بپذیریم، من ثروتی بی پایان دارم اما واقعیت چیز دیگر است.

 به تصمیم من، بنیاد پهلوی در سال ۱۳۳۷ ایجاد شد و از همان آغاز، وظیفه و رسالتی اجتماعی و فرهنگی برای آن تعیین گردید.

 در سال ۱۳۳۹ مقررات و آیین نامه بنیاد رسما به تصویب رسید و امکانات لازم و کافی در اختیار بنیاد گذاشته شد.

 این امکانات عبارت بود از اراضی و دارائی های شخصی من، اموال غیرمنقول، مهمانخانه ها و سهام شرکت های مختلف مانند بانک عمران و بیمه ملی.

 ریاست عالیه بنیاد با خود من بود و اداره امور آن را نایب‌التولیه و هیئت مدیره به عهده داشتند. یک هیات عالی مرکب از نخست وزیر،  روسای مجلسین،  رئیس دیوان‌عالی کشور و تنی چند از مقامات و شخصیت های خوشنام و موجه مملکتی بر امور بنیاد نظارت کامل داشتند و هرسال گزارش مالی و ترازنامه آن را دقیقا رسیدگی می‌کردند که سپس چاپ و منتشر میشد و  در اختیار همگان قرار می‌گرفت.

"پرداخت سیزده هزار وام شرافتی به دانشجویان"

 فعالیت بنیاد پهلوی، مخصوصا در قسمت فرهنگی، گسترش فوق العاده یافت و جوانان دانشجوی بسیاری از کمک های آن برخوردار شدند. در آغاز سال ۱۳۵۷ طبق آمار موجود ۱۳،۰۰۰ دانشجوی ایرانی در داخل و خارج کشور از کمک هزینه تحصیلی بنیاد برخوردار بودند.

 البته تعداد زیادی از دانشجویان ایرانی از کمک های دولت برای ادامه تحصیل خود استفاده می‌کردند ولی به تحقیق میتوان گفت که دانشجویان برخوردار از کمک هزینه بنیاد پهلوی برجسته‌ترین و مستعدترین جوانان ایرانی بودند.

 در ایالات متحده امریکا بنیاد پهلوی به احداث آسمانخراش عظیمی ‌در نیویورک پرداخته که از محل عواید آن میتوانست همه این قبیل هزینه ها را تامین و پرداخت نماید.

 یکی دیگر از مهمترین فعالیت های بنیاد، بنگاه ترجمه و نشر  کتاب بود. تا سال ۱۳۵۶ این بنگاه بیش از ۵۰۰ عنوان کتاب در زمینه های جامعه شناسی، ادیان، شعر و همچنین از شاهکارهای ادب ایران و جهان انتشار داده بود.

هر سال به مناسبت عید نوروز نویسندگان و مترجمان بهترین کتب سال، جوائز خود را که به وسیله بنیاد پهلوی تامین میشد در آیین خاصی از خود من دریافت می‌داشتند. برندگان این جوائز را هیاتی از برجسته‌ترین دانشگاهیان انتخاب می‌کرد. همچنین بنیاد پهلوی به مناسبت عید نوروز هر سال هدایایی برای بهترین دانش آموزان مدارس ابتدایی و متوسطه در سرتاسر کشور ارسال می‌داشت.

یکی دیگر از فعالیت های موثر بنیاد پهلوی مرمت مساجد و تکایا و تامین هزینه آب و برق و نگهداری آنها بود. گروه کثیری از طلاب علوم دینی به ویژه شهر قم، از کمک هزینه بنیاد برای ادامه تحصیل خود استفاده می‌کردند و نیز تعدادی از نشریات مذهبی از کمک های مالی بنیاد بهره‌مند بودند. یقین دارم که بسیاری از افراد و سازمانهایی که از مساعدت بنیاد بهره‌مند شده بودند این کمک های ذیقیمت را از یاد نبرده اند.