"وظایف بانک اعتبارات و
توسعه کشاورزی"
برای پر کردن خلأئی که از الغای نظام ارباب و
رعیتی پدید آمده بود به بانک اعتبارات و توسعه کشاورزی ماموریت تقبل و انجام طرح
های مختلف مربوط به اجرای اصلاحات ارضی در کشور واگذار شد. در نهایت امر، این بانک
بیش از ۲۰۰ شعبه
در سرتاسر کشور تأسیس کرده بود و وام های ضروری را در اختیار تعاونیهای روستایی،
اتحادیه های کشاورزان و طبیعتا خود زارعان قرار میداد. گروه های سیار وزارت
کشاورزی و بانک منظما به مناطق کشاورزی که دچار خشکسالی و یا آفت شده بود، میرفتند و کمک های لازم را به کشاورزان و
دامداران معمول میداشتند.
میان سالهای ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۶ میزان وام پرداختی بانک، به
کشاورزان از بیست میلیارد
ریال تجاوز کرد. به موازات این اقدامات، شرکت های تعاونی و تعاونیهای کشاورزی با
کمک و همیاری کشاورزان بنیان گرفت و توسعه یافت و چون تعداد کشاورزان فراوان شد به
منظور تامین هماهنگی در فعالیت این شرکت ها، ترتیب تمرکز آنان در اتحادیه های
منطقه ای داده شد.
در سال ۱۳۴۲ سازمان مرکزی تعاون روستایی با سرمایهای معادل یک میلیارد ریال
به وجود آمد. وظایف این سازمان عبارت بود از آماده سازی و تربیت مدیران و متخصصان
لازم برای اداره تعاونی های روستایی و کشاورزی و اتحادیه های تعاونی، آموزش اعضای
این شرکتها، بازاریابی برای محصولات کشاورزی، تشویق و گسترش صنایع دستی روستایی،
ایجاد ارتباط میان تعاونی های روستایی و کشاورزی و تعاونی های مصرف.
هدف غائی و رسالت نهایی سازمان، میبایست آن میبود که
کشاورزان آزاد و مستقل را به آن حد از توانایی فنی و امکان مالی برساند که خود
راسا همه امور مربوط به خود را به دست گیرند و سهام سازمان را نیز مجموعا خریداری
و مدیریت آن را تقبل نمایند. بانک های اعتبارات کشاورزی و شرکت های تعاونی کشاورزی
و روستایی، سازمان ها و تأسیسات متعارف کشاورزی نوین در همه جهان به شمار میرود.
ولی لازم است در اینجا به سازمان دیگری در کشاورزی جدید ایران اشاره نمایم، که در
کشورهای دیگر مشابه آن تأسیس نشده و میتواند به عنوان تجربهای سودمند و موفق
مورد بررسی قرار گیرد. مراد شرکت های سهامی زراعی است.